ข้อกำหนดเกี่ยวกับการจัดสรรที่ดิน
การจัดสรรที่ดิน คือกระบวนการแบ่งพื้นที่ดินผืนใหญ่ให้ออกเป็นแปลงย่อย ๆ เพื่อขายให้กับผู้ซื้อรายต่าง ๆ หรือเพื่อการพัฒนาเป็นโครงการที่อยู่อาศัยเช่นหมู่บ้านจัดสรร คอนโดมิเนียม ทาวน์โฮม หรือพื้นที่พาณิชยกรรมอื่น ๆ การจัดสรรที่ดินมีจุดประสงค์เพื่อทำให้การพัฒนาและการใช้ประโยชน์จากที่ดินเป็นไปอย่างมีระเบียบและถูกต้องตามกฎหมาย ทั้งยังช่วยส่งเสริมคุณภาพชีวิตของผู้อยู่อาศัยและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อมภายในพื้นที่อีกด้วย
ข้อกำหนดเกี่ยวกับการจัดสรรที่ดิน
“การจัดสรรที่ดิน” หมายถึงการจำหน่ายที่ดินซึ่งถูกแบ่งเป็นแปลงย่อย โดยจำนวนแปลงย่อยรวมกันต้องมีตั้งแต่ 10 แปลงขึ้นไป ไม่ว่าจะเป็นการแบ่งจากที่ดินแปลงเดียวหรือหลายแปลงที่มีพื้นที่ติดกัน และต้องได้รับค่าตอบแทนหรือผลประโยชน์จากการจำหน่ายนั้น นอกจากนี้ หากมีการแบ่งแปลงย่อยไม่ถึง 10 แปลง แต่ภายใน 3 ปี มีการแบ่งแปลงเพิ่มเติมจนรวมกันได้ 10 แปลงหรือมากกว่า กฎหมายก็ถือว่าเป็นการจัดสรรที่ดิน ซึ่งหมายความว่าโฉนดที่ดินที่เคยแบ่งแยกไปแล้ว หากต้องการแบ่งเพิ่มต้องรอ 3 ปีนับจากวันที่แบ่งแยกครั้งสุดท้าย
สำหรับการจัดสรรที่ดินตามกฎหมาย ต้องมีการจัดเตรียมระบบสาธารณูปโภคที่จำเป็น เช่น ถนน น้ำ และไฟฟ้า ที่เข้าถึงพื้นที่ทุกแปลง รวมถึงต้องจัดสรรพื้นที่ส่วนกลางไม่น้อยกว่า 5% ของพื้นที่ขายทั้งหมด ในกรณีที่เป็นโครงการจัดสรรขนาดใหญ่ (มากกว่า 500 แปลงหรือพื้นที่เกิน 100 ไร่) จะต้องมีพื้นที่สำหรับสร้างโรงเรียนอนุบาลขนาดไม่ต่ำกว่า 200 ตารางวา
ขนาดของโครงการจัดสรรที่ดิน
- จัดสรรขนาดเล็กพิเศษ หรือ จัดสรรจิ๋ว
- ในเขต กทม.หรือเทศบาล ให้มีพื้นที่ไม่เกิน 2 ไร่ จำนวนแปลงย่อยไม่เกิน 32 แปลง (อาคารพาณิชย์ไม่เกิน 20 แปลง)
- ในเขต อบต. พื้นที่ไม่เกิน 4 ไร่ จำนวนแปลงย่อยไม่เกิน 40 แปลง (ไม่ต้องมีสวนและที่ตั้งนิติฯ)
- จัดสรรขนาดเล็ก มีพื้นที่ไม่เกิน 19 ไร่ จำนวนแปลงย่อยไม่เกิน 99 แปลง
- จัดสรรขนาดกลาง มีพื้นที่ 19-100 ไร่ จำนวนแปลงย่อย 100-499 แปลง
- จัดสรรขนาดใหญ่ มีพื้นที่เกิน 100 ไร่ จำนวนแปลงย่อยตั้งแต่ 500 แปลงขึ้นไป
การจัดสรรที่ดินเพื่อการจำหน่ายพร้อมอาคาร มีข้อกำหนดเกี่ยวกับขนาดและเนื้อที่ของที่ดินแปลงย่อย โดยแบ่งออกเป็นประเภทต่าง ๆ ดังนี้
1. บ้านเดี่ยว ที่ดินแต่ละแปลงต้องมีความกว้างและยาวไม่ต่ำกว่า 10 เมตร และมีเนื้อที่ไม่น้อยกว่า 50 ตารางวา หากขนาดที่ดินไม่เป็นไปตามนี้ ต้องมีเนื้อที่ไม่น้อยกว่า 60 ตารางวา ตัวอาคารต้องห่างจากเขตที่ดินทุกด้านไม่น้อยกว่า 2 เมตร
2. บ้านแฝด ที่ดินแต่ละแปลงต้องมีความกว้างไม่น้อยกว่า 8 เมตร และมีเนื้อที่ไม่น้อยกว่า 35 ตารางวา ตัวอาคารด้านที่ไม่ติดกันต้องห่างจากเขตที่ดินไม่น้อยกว่า 2 เมตร โดยด้านหน้าเว้น 3 เมตร
3. บ้านแถว ที่ดินแต่ละแปลงต้องมีความกว้างไม่น้อยกว่า 4 เมตร และมีเนื้อที่ไม่น้อยกว่า 16 ตารางวา ตัวอาคารด้านหน้าเว้น 3 เมตร และด้านหลังต้องห่างจากเขตที่ดินไม่น้อยกว่า 2 เมตร การเว้นช่องว่างระหว่างแปลงที่ดินต้องเป็นไปตามพระราชบัญญัติควบคุมอาคารและกฎหมายที่เกี่ยวข้อง
4. อาคารพาณิชย์หรือตึกแถว ที่ดินแต่ละแปลงต้องมีความกว้างไม่น้อยกว่า 4 เมตร และมีเนื้อที่ไม่น้อยกว่า 16 ตารางวา ระยะร่นด้านหน้าขึ้นอยู่กับความกว้างของถนนด้านหน้าและความสูงของอาคาร ส่วนด้านหลังต้องเว้นระยะจากเขตที่ดินไม่น้อยกว่า 2 เมตร และสำหรับอาคารที่ยาว 40 เมตรหรือมี 10 ห้อง ต้องเว้นระยะด้านข้างอย่างน้อย 4 เมตร
การจัดสรรที่ดิน จะต้องปฏิบัติตาม พรบ .จัดสรรที่ดิน และจะต้องสอดคล้องกับพระราชบัญญัติควบคุมอาคารและกฎหมายที่เกี่ยวข้องอื่นๆด้วย เพื่อให้มั่นใจว่าการพัฒนาโครงการเป็นไปอย่างมีมาตรฐานและปลอดภัยต่อผู้บริโภคด้วย